به نام خدا

با سلام مجدد به همه علاقمندان و کاربران سامانه های اطلاعات مکانی 

در حالت کلی می توان سامانه های اطلاعات مکانی را با چهار معماری کلی پیاده سازی نمود که در توسعه آنها از نرم افزارهای مختلفی استفاده می شود. برای آشنایی شما عزیزان معماری های مختلف و نرم افزارهای مربوط به هرکدام را برایتان در این پست قرار میدهم. با توجه به سابقه 10 ساله ام در پروژه های مختلف با اکثر نرم افزارهای فوق آشنا بوده و سامانه های مختلفی را توسعه داده ام بنابراین اگر سوالی برایتان پیش آمد می توانید با من تماس حاصل فرمایید. معماری های مختلف GIS را می‌ توان در حالت کلی به 4 دسته زیر طبقه بندی نمود:

·        Desktop GIS

·        Server GIS

·        Online GIS

·        Mobile GIS

Desktop GIS:

   برای کاربردهای شخصی استفاده می‌ گردد و تنها روی یک رایانه نصب شده و به عبارتی دیگر GIS تک کاربره می‌ باشد. معمول ترین سیستمهای GIS رومیزی متشکل از رایانه‌ای است که نرم افزارهای زیر روی آن نصب شده باشد:

·        ArcGIS Desktop

·        ArcGIS Explorer

Server GIS:

   Server GIS یک GIS چند کاربره بوده که چندین کاربر همزمان روی یک پایگاه داده با سطوح دسترسی تعریف شده کار می‌ کنند. معماری این نوع GIS یک معماری خادم/مخدوم یا Client\Server می‌ باشد.

GIS را نیز می توان متناسب با اینکه در چه بستری پیاده سازی شده است به موارد زیر طبقه بندی نمود:

-         پیاده سازی GIS تحت شبکه محلی یا LAN

-         پیاده سازی تحت شبکه گسترده یا WAN

-         پیاده سازی تحت اینترنت یا Internet GIS یا Web GIS

   در بین سه معماری فوق سرعت پیاده سازی تحت شبکه محلی بالاتر است نسبت به سایر معماری ها اما محدودیت آن در محلی بودن آن بوده و مطمئنا کاربران و دامنه گسترش آن محدود می باشد.

   برای پیاده سازی GIS در مقیاس بزرگ باید بستر پیاده سازی را WAN یا اینترنت در نظر گرفت که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند که در ادامه توضیح داده می شوند.

مزایای اینترنت نسبت به WAN:

  • عدم نیاز به خرید نرم افزار، چون نیاز به نصب نرم افزار نبوده و همان مرورگر اینترنت به عنوان واسط گرافیکی کاربر می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
  • عدم برخورد با مشکلات نصب نرم افزار های قفل شکسته
  • عدم لزوم آشنایی کاربران به صورت حرفه ای با نرم افزارهای GIS
  • امکان دسترسی به داده ها در هرجا و با هر کامپیوتر

 مزایای WAN نسبت به Internet: (مانند شبکه دولت)

1-    سرعت بالاتر WAN نسبت به اینترنت

a.      انجام پردازشها با سرعت بالاتر

b.      خواندن با سرعت بیشتر از پایگاه داده

c.       توانایی هایپرلینک به اسناد با سرعت بالاتر که در محیط اینترنت ابتدا باید فایل دانلود شود و بعد نمایش داده شود

2-    بومی بودن

a.      عدم مشکلات License

b.      عدم قطع شدن توسط دشمنان در حالیکه اینترنت ممکن است روزی قطع شود

3-    امنیت بسیار بالاتر

a.      توسط متخصصان دولت بسیار روی این موضوع کار شده و امنیت آن قابل مقایسه با اینترنت که توسط افراد غیربومی توسعه داده شده نیست.

b.      قابل دسترس تنها سازمانهای دولتی است و در در دسترس عموم نیست

4-    کلیه مزایایی که Windows Application  نسبت به Web Application دارد.

a.      سازگاری بیشتر با سیستم عامل

b.      وجود ابزارها و کنترلهای بیشتر برای توسعه

c.       قابلیت استفاده از نرم افزارهای موجود GIS ای

5-     حمایت از محصولات ملی در حوزه نرم افزار

Online GIS:

   این یک نوع خاصی از GIS است که توسط شرکت ESRI توسعه داده شده است. در این نوع GIS کاربران مختلف GIS در سراسر دنیا می‌ توانند داده های جغرافیایی، ابزار و برنامه های کاربردی را به اشتراک گذاشته و مورد استفاده قرار دهند. اکثر داده ها و برنامه ها توسط شرکت ESRI فراهم شده که برای کاربران دارای مجوز قابل دسترس می‌ باشد. برای پیاده سازی Online GIS باید از نرم افزارهای زیر استفاده نمود:

·        ArcGIS Online Sharing

·        ArcGIS Map Services

·        ArcGIS Task Services

·        ArcGIS Web Mapping

Mobile GIS:

   به زبان ساده به هر نوع استفاده از GIS در محیط Mobile گویند. بنابراین Mobile GIS می‌ تواند بسیار ساده یا بسیار پیچیده باشد. در این نوع GIS مخابرات هم به عنوان مولفه ای به عنوان یکی از اجزای مهم سیستم شناخته می‌ شود که در واقع بستر ارتباطی بین خادم و مخدوم می‌ باشد. نرم افزارهای GIS مورد استفاده در این نوع GIS به شرح زیر می‌ باشد:

·        ArcGIS Mobile

·        ArcPAd